Onuncu Yılında Mavi At Kafe Kültür ve Yaşam Ortamı

Prof. Dr. Haldun Soygür ve Meral Taşkent 
Mavi At Kafe Kültür ve Yaşam Ortamı

 

Şizofreni hastalığı hakkında bugün daha çok şey öğrenmek isteyen kişiler öykülerimizi dinlemek, önyargılara yenik düşmemek için kafemize geliyorlar. Aileler, akademisyenler, üniversitelerin özellikle Psikoloji, Sosyal Hizmet bölümü öğrencileri (İletişim, Rekreasyon, Sosyoloji gibi bambaşka bölümlerde okuyan öğrenciler de geliyor.) ve şizofreni tanısından etkilenen bireyler için “yaşadıklarımızdan öğreneceklerimiz” olduğunu anlatan başka türlü bir yer Mavi At.

            Mavi At’a gönül veren kişiler mavinin özgürlüğün rengi olduğuna inanıyor. Trieste’den Dr. Basaglia’nın devriminden esinlenen Mavi At koşuyor…  

Dayanışmanın büyüsünü hissetmek ve hayata karışmak için her birimizi özenli olmaya davet ediyor.  “Dünyayı olduğundan daha güzel bir hale getirmek” zor bir görev ama Mavi At bunun imkansız olmadığını on senedir deneyimliyor.  

Mavi At Kafe’de gerçekleşen film gösterimlerinde ya da kitap imza günlerinde kafede çalışan bireylerin çabasından, ilgisinden ve azminden etkilenen çoğu kişi “bizim sizden öğreneceğimiz çok şey var” demektedir. Tanı alma sürecini, dernek ve Mavi At ile tanışma öyküsünü anlatan bireyler de genellikle “nasıl bu kadar güçlüsünüz” sorusu ile karşılaşmaktadır. Her bireyin öyküsü farklı olsa da bu soruya cevap veren kişiler kendilerinin ve ailelerinin çabalarından ve Mavi At’ın kendilerine çok iyi geldiğinden bahsetmektedirler. 

Mavi At Kafe Kültür ve Yaşam Ortamı açıldığı yıldan bu yana Kitapkakan okuma grubuna ev sahipliği yapmaktadır. Bu gruptan bir kişiye Mavi At Kafe hakkında düşüncesini sorduğumuzda şöyle dedi: “Mavi At Kafe'ye, okuma grubumuz, Kitapkakan'dan dolayı geldim. Müdavimlik ne hissettirirse, ben de onun rahatlığı içindeyim. Bir de uyum. Kafe'de çalışan arkadaşlarımızla, ortamla uyum halinde olduğumuzu söyleyebilirim. Her zaman, güleryüzle, nazik karşılanıyoruz. Ticari işletmelerdeki yabancılık duygusu yok. Bir aidiyetten bile söz edebilirim.” Mavi At Kafe Kültür ve Yaşam Ortamı’nın bir başka müdavimi ise şöyle düşünüyor: “Mavi At Kafe'ye geldikçe gördüm ki, şizofreni hastaları benim tahmin ettiğimden çok daha fazla kendilerine yetebiliyorlarmış hayatta.”

Şizofreni tanısı alan bireylerin işe başvurmaktan çekindikleri ve dışlanmaktan yoruldukları dönemde Türkiye’nin başkentinde Mavi At Kafe Kültür ve Yaşam Ortamı; şizofreni tanısının yaşamın sonu anlamına gelmediğini haykırmaya devam ediyor. Kafeye gelerek yaşama karışmakla ilgili korkularını en aza indirgeyen arkadaşlarımızın çoğu şu anda devlet memuru.  Kafeye gelerek iyileşme ile ilgili sorumluluk alan arkadaşlarımız aynı zamanda kendilerini en iyi ifade edebilecekleri alanın keşfi ile meşgul.  Bu alan kimi zaman fotoğraf, kimi zaman ise şiir olabiliyor. İyileşmek ile ilgili sorumluluk almak ve özgür olduğumuzu hissetmek bizleri Mavi At’da buluşturuyor.

Tüm bunlara ek olarak, Türkiye’de henüz sosyal kooperatif kavramının, aynı zamanda ruh sağlığı kooperatifi kavramının, yasal alt yapısı olmasa da bugüne dek Şizofreni Dernekleri Federasyonu’nun bir işletmesi olarak hizmet veren Mavi At Kafe Kültür Yaşam Ortamı’nın verimliliğini ve sürdürülebilirliğini daha da artırmak amacıyla kooperatifleşme süreci düşünülmektedir. Kooperatifleşmenin anlamı ve büyüsü, kurum ya da kuruluş (yapı) kar etse de, çalışanların emeklerinin karşılığı ödendikten sonra elde edilen karın yine aynı amaç için kullanılacak olmasındadır. Kooperatifleşme sürecinin hayata geçirilmesinin Mavi At’ın hep koşabilmesini sağlayacağına inanıyoruz!

Yasemin Şenyurt